- Kardelen Özel Eğitim Merkezi
- 16/Şubat/2020
Serebral palsi ve kas hastalıkları nedir ?
Serebral palsi, kas hareketlerini kontrol eden beyin hasarından kaynaklı bir hastalıktır. Beyin felçi de denen serebral palsi, beyinde yaşanan bir hasar nedeniyle çocuğun belli kaslarını kullanmakta güçlük çekmesine denir. Başka bir ifadeyle beyin ve kaslar arasındaki iletişim eksikliğinden dolayı vücudun hareket ve duruşunda kalıcı bir eşgüdüm bozukluğuna sebep olan nörolojik temelli bir sorundur. Beyindeki hasarın hangi bölgede olduğu, yaygınlığı ve hasarın derecesi, serebral palsinin boyutunu etkilemektedir. Belirtileri fark edilemeyecek derece hafif olabileceği gibi aynı anda birden fazla uzuvda hareket bozukluklarına sebep olabilecek şekilde sert de olabilmektedir. Bazı serebral palsi hastaları tekerlekli sandalye kullanmak zorunda kalırken bazılarında sadece küçük aksaklıklar yaşamaktadır.
Serebral palsiye yol açan etmenler tam olarak bilinmemekle birlikte en sık rastlanan sebepleri hamilelik ve doğum sırasında yaşanan sorunlardır. Vakalarının %15 ile 20’si doğum sırasında, hemen öncesinde veya hemen sonrasında yaşanan sorunlardan kaynaklanmaktadır. Halilelik sırasında yaşanan düşük veya yüksek tansiyon, hamileyken yaşanan kanamalar ve enfeksiyonlar, kan uyuşmazlıkları, erken (prematüre) doğum serebral palsiye sebep olabilmektedir. Ayrıca hamilelik sırasında veya sonrasında bebeğin oksijensiz kalması, kafa darbeleri veya beyinde hasar olabilecek yüksek ateş veya iltihaplı hastalıklar da serebral palsi nedenleri arasında sayılabilmektedir. Bu nedenle hamilelik döneminde annelerin sağlıklarına dikkat etmesi ve doğumlarını tam donanımlı hastanelerde gerçekleştirmeleri tavsiye edilir. Serebral palsi hastalığının yeni doğan bebeklerde görünme oranı 1000’de 1,5-3 arasındadır. Ancak ülkemizdeki hastanelerde yeni doğan bakım şartlarının iyileşmesi daha fazla prematüre bebeğin yaşamasını sağlamakta, bu durum serebral palsi sayısını artırmaktadır.
Serebral palsi rahatsızlığının derecesine göre belirtileri görülmekle birlikte genel olarak, küçük yaşta çocuğun emeklemesinde, oturmasında, ayakta durmasında veya yürümesinde aksaklıkların yaşanması, kol ve bacaklarının normalden daha gevşek veya daha gergin olması gibi belirtiler sıralanabilir. Beyin hasarının hangi bölgede olduğu da önemlidir. Eğer boğaz kaslarında zedelenme olmuşsa konuşma güçlüğü veya diğer kaslardan kaynaklı işitme, görme sıkıntıları yaşanabilmektedir. Serebral palsi’nin bilinen kesin bir tedavisi yoktur, beyinde oluşan hasarın onarılması mümkün değildir. Fakat düzenli olarak alınan fizyoterapi, konuşma terapisi, ergoterapi, beyin cerrahisi veya ilaç tedavisi, kasların maksimum potansiyelde çalışmasını sağlar. Erken yaştan itibaren alınan tedavilerle bireylerin pek çok becerisi geliştirilebilir. Bu nedenle serebral palsi vakalarına yönelik fizyoterapi hizmeti veren merkezlerden destek alınması, çocuk nörolojisi, çocuk ruh sağlığı, beyin cerrahisi birimleriyle düzenli iletişim ve en önemlisi aile desteği bu aşamada çok önelidir.
