Yaygın Gelişim Bozukluğu
Yaygın gelişim bozukluğu (YGB) sosyalleşme ve iletişim gibi çoklu temel fonksiyonların gelişmesinde yaşanan gecikme ve güçlükleri içeren spektrum bozukluğudur. Birden fazla bozukluğu içeren genel bir tanı olan YGB, erken çocukluk döneminden başlayan sosyal etkileşim, dil eğitimi, davranışsal alandaki eksiklik ve yetersizlik durumudur. Dili kullanmada zorluk çekme, oyuncak ve nesnelerle alışık olunan rutin tarzda oynamamak, akranları, nesneler ve olaylar ilişki kuramamak YGB’nin temel belirtileri olarak değerlendirilir. YGB’li bireyler, genellikle göz kontağı kuramazlar, takıntılı davranışları vardır, çevresindekilerle iletişime geçmekte zorluk çekerler ve söylediklerinizi tekrar ederler. Yaygın gelişim bozukluğu yaşam kalitesini oldukça etkileyen ancak yaşan süresini etkilemeyen bir bozukluktur. Aileler yaygın gelişim bozukluğunun belirtilerini bebeklik döneminden itibaren fark edebilirler.
Amerikan Psikiyatri Birliği 1994 yılında yaygın gelişim bozukluğunu beş alt başlıktan oluşan bozuklukların bütününe verilen bir isim olarak kategorize etmiştir. En çok bilineni otizm olan beş yaygın gelişim bozuklukları; (1)Otizm, (2) Rett Sendromu, (3)Çocukluğun Dezintegratif Bozukluğu, (4)Asperger Bozukluğu, (5)Başka türlü adlandırılmayan yaygın gelişim bozukluğu (Apitik Otizm)’dur. Üzerinde en çok çalışılmış olan ve en çok bilinen yaygın gelişim bozukluğu otizmdir. YGB’li bireylerin tamamın ortak bozuklukları olmakla birlikte hepsinin bozukluk türü ve derecesi birbirinden farklıdır. Bu nedenle yetenekleri, zekâları ve davranışları birbirinden farklılık gösterir. Tekrar eden hareketleri ve sınırlı sosyal becerileri bulunan YGB’li bireylerin büyük bir kısmı yüksek ses ve keskin ışığa sıra dışı ve tekrarlanan tepkiler verirler.
Yaygın gelişim bozukluğunun günümüzde bilinen bir çaresi bulunmamakla birlikte çocuğun ihtiyacına göre terapi yapılması, düzenli ve yoğun özel eğitim alması tek çare olarak değerlendirilmektedir. Verilen eğitimlerle bozukluk tamamen giderilmese de erken ve doğru özel eğitimlerle ciddi iyileşmeler sağlamak mümkündür. Nitekim bireylerin var olan beceri ve yeterliklerinin en üst düzeye çıkartılmasının ve sosyal hayata entegrasyonlarını sağlanmasının tek yolu eğitimdir. YGB’li bireylerin erken çocukluk dönemlerinden itibaren yaşamları boyunca kaliteli ve nitelikli bir özel eğitim hizmeti almaları gerekir. Kaliteli ve nitelikli özel eğitim verilmesi, bireyin yaşına, özelliklerine, bozukluğun türüne göre en işlevsel olacak şekilde planlanmış eğitim programlarının artırılmasıyla mümkün olabilir.
